Kleinschalige opvang van minderjarige statushouders: zo doen wij het
Gepubliceerd op: 08 februari 2024
Het is zover: per 1 februari, afgelopen donderdag, is de spreidingswet in Nederland officieel van kracht. Veel gemeentes beginnen nu voor het eerst aan de opvang van (minderjarige) vluchtelingen en statushouders, of gaan hun opvang uitbreiden. Wij hopen dat gemeentes kiezen voor het realiseren van meer kleinschalige opvanglocaties, met name voor minderjarige statushouders. Bij Jeugdformaat zien we namelijk de grote meerwaarde daarvan voor deze jongeren. Zijn medewerkers van gemeentes hier benieuwd naar, dan geven wij ze graag een kijkje in onze keuken.
Spreidingswet
Er is veel te doen geweest om de spreidingswet, maar sinds vorige week is de wet dan eindelijk officieel van kracht. ‘Doel van deze wet is om te komen tot voldoende opvangplekken en een evenwichtiger verdeling van asielopvang over provincies en gemeenten,’ aldus de Rijksoverheid op haar website. Vluchtelingenwerk Nederland maakte een duidelijk explainer-filmpje om de inhoud van deze wet nog beter te begrijpen. Kortgezegd zorgt deze wet ervoor dat de opvang van asielzoekers eerlijker over Nederlandse gemeentes verdeeld gaat worden. Sommige gemeentes vangen al veel mensen op, maar anderen nog niet en die gemeentes zullen flink aan het werk moeten om opvangplekken te realiseren. Gemeentes mogen, binnen hun provincie, zelf afspraken met elkaar maken over de opvang: ze mogen bijvoorbeeld afspreken dat de ene gemeente meer asielzoekers opvangt, en de andere gemeente meer huizen biedt aan statushouders.
Minderjarige vluchtelingen
Onderdeel van de spreidingswet is ook de opdracht om opvangplekken te realiseren voor minderjarige vluchtelingen. Zij vertegenwoordigen ongeveer 8,5 procent van het totale aantal plekken per gemeente, aldus de NOS. Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’ers) zijn jongeren onder de 18 die zonder ouders of familie gevlucht zijn uit hun land van herkomst. Bij Jeugdformaat verzorgen wij al zo’n twintig jaar de opvang en begeleiding van deze doelgroep. Momenteel wonen zo’n 120 alleenstaande minderjarige statushouders in onze woningen in gemeentes Den Haag, Leiden, Wassenaar, Zoetermeer en Delft. Allemaal zijn ze ondergebracht in kleinschalige wooneenheden (KWE’s) of kinderwoongroepen (KWG’s). Hulpverlener Jente vertelt: ‘Op de KWE waar ik werk wonen zeven jongens, uit Syrië en Somalië. Het zijn jongeren die op jonge leeftijd al veel hebben doorstaan: oorlog, onveiligheid, hun land verlaten, moeten vluchten. En dan hun ‘reis’ door het Nederlandse systeem: Ter Apel, asielzoekerscentra, wachten op het besluit van de IND. Veel van hen zijn vanaf hun 13e of 14e jaar op zichzelf aangewezen. Ze zijn enorm veerkrachtig, maar hebben ook veel meegemaakt. Dat zien we terug, bijvoorbeeld dat ze het vertrouwen hebben verloren dat de toekomst ooit nog mooi gaat zijn.’
Kleinschalige opvang
Bij Jeugdformaat kiezen we heel bewust voor kleinschalige woonopvang waar de jongeren lang kunnen blijven wonen. Ze komen bij ons na het asielzoekerscentrum en blijven dan tot hun 18e in hetzelfde huis wonen, of langer als vervolghuisvesting langer duurt. Hulpverlener Jente: ‘Het kleinschalige wonen biedt de jongens een stabiele woonsituatie van waaruit ze hun Nederlandse leven kunnen opbouwen: een school, bijbaan, sportclub en sociaal netwerk. Omdat wij maar zeven jongeren hebben, is er alle tijd om ze echt te leren kennen en precies te geven wat zij nodig hebben. Dat is voor iedereen namelijk weer heel verschillend. Ik zie dat de persoonlijke begeleiding en huiselijke sfeer de jongens helpen om rust te vinden en vertrouwen terug te winnen in dat hun toekomst er wél mooi uitziet. En dat ze regie kunnen pakken om die toekomst te gaan opbouwen. Nieuwe Nederlandse woorden, een nieuwe sport proberen, naar school gaan, nieuwe skills qua schoonmaken en koken, connecties maken en een Nederlands netwerk opbouwen - ik zie ze elke dag een stukje groeien, dat is zo mooi om te zien.’
Samenwerking
Het zorgen voor minderjarige statushouders doen we als Jeugdformaat gelukkig niet alleen. We werken nauw samen met verschillende partners en organisaties in de regio. Denk aan voogdij-instelling Nidos, Vluchtelingenwerk Nederland, scholen die ISK-onderwijs verzorgen, organisaties die gespecialiseerd zijn in traumabehandeling of verslavingszorg, een goede tolkendienst, sociale fondsen die de jongeren helpen met bijvoorbeeld een fiets of laptop, buurthuizen en maatjes-projecten. Ook werken we op veel vlakken nauw samen met de gemeente, die bijvoorbeeld regelingen heeft om contributie bij sportclubs voor deze jongeren te vergoeden.
Kom bij ons meekijken
Het opzoeken van samenwerking is een belangrijk deel van onze visie. Van daaruit helpen we gemeentes die hier nieuw in zijn graag op weg. Allemaal opnieuw het wiel uitvinden is onnodig. Daarom bieden wij ook onze hulp aan: wil je als gemeente meer weten over de opvang van minderjarige statushouders? Kom eens bij ons meekijken! Dan laten we je zien hoe onze opvang eruit ziet en is er ruimte voor al je vragen. We vinden het leuk als je contact opneemt. Dit kan via onderstaande contactgegevens. Van harte welkom, hopelijk tot ziens!
