Alice en Wesley

Eerst gemaild. Geen reactie. Toen gebeld. Geen gehoor én geen voicemail. Zouden ze zich misschien bedacht hebben? Dan belt Alice terug. Onder werktijd staat haar telefoon op stil en het mailadres gebruikt ze niet meer. Maar ze wil een afspraak maken, heel graag zelfs! Joepie. Vervolgens blijkt dat in de agenda’s van Alice,Wesley en ook in die van mij weinig ruimte is. Maar ik zit met een deadline. Er zit niets anders op: ik vraag heel brutaal: “Kan het misschien vanavond?” “Ja natuurlijk!” zegt Alice spontaan. “Wesley is om half zes thuis. Als we dan meteen eten, hebben we daarna tijd”. Wow, wat een flexibiliteit. Ik ben gered!

Vol verwachting

Het is een thuiswedstrijd voor mij. Alice en Wesley wonen ook in Zoetermeer. Ik bel aan in de centrale hal van het flatgebouw waar Alice en Wesley wonen. “Kom boven, 3e etage!” klinkt het door de intercom. Ik loop de galerij op. Ik zie gezellig gevulde bloembakken staan. 

De voordeur zwaait open. “Hoi, ik ben Alice. Loop maar verder hoor!” zegt ze joviaal. De woonkamer. Er zitten twee mensen: op de ene bank een man met een laptop op schoot, op de andere bank een jongen met bruine krullen. Dat is Wesley. Hij kijkt me vriendelijk aan en stelt zich voor. Ik mag naast hem zitten op de bank. Van Alice krijg ik koffie en ze gaat tegenover ons zitten, naast de man met de laptop. Hij heet Jan. Vol verwachting kijken ze mij alle drie aan. Ik wil hun verhalen graag horen.

Hoe het begon

Alice begint in het jaar 2006. Met Wesley kwam ze in een Blijf-van-mijn-lijfhuis terecht. Op de vlucht voor haar ex-man, hals over kop thuis verlaten. Wesley was zes jaar. Veel weet hij er niet meer van, behalve dat hij het op zich wel leuk vond daar, hij kon er lekker spelen.

Wesley was regelmatig schoolziek zodat hij spelletjes kon doen in het huis. En Alice, die bleef ondanks alle stress sterk en vrolijk voor Wesley. Petje af.

Eigenlijk gaat het verhaal van Alice nog verder terug. Op haar dertigste liep ze hersenletsel op als gevolg van een gescheurde ader in haar hoofd. Haar leven veranderde enorm. Ze werkte in de wijkverpleging, maar dat lukte niet meer. Wesley heeft er soms moeite mee, als zijn moeder soms niet alles even snel snapt. Maar hij gaat er goed mee om. Hij durft het te zeggen als hij zich er een beetje aan stoort. Alice is daar blij om, ze vindt dat heel knap van hem.

Daar was Jeugdformaat

In de vrouwenopvang merkte Alice dat ze soms moeite had om alles te bolwerken, ook qua opvoeding van Wesley. Toen ze in een vlaag van onmacht Wesley een klap had gegeven, schrok ze daar zo van dat ze hulp vroeg. Ze was bang dat Wesley van haar af genomen zou worden. Toen kwam Jeugdformaat in beeld. Alice kreeg  opvoedondersteuning van Josine (van Tol, red.). Alice kijkt hier vol dankbaarheid op terug. Ze heeft, zoals ze zelf zegt, enorm veel gehad aan haar ondersteuning. Ook na de periode in de vrouwenopvang bleef Josine in beeld. Zij opperde dat het voor Wesley misschien goed zou zijn als hij ook ondersteuning kreeg. Wesley kreeg jeugdhulp van iemand anders van Jeugdformaat. Wesley was toen twaalf jaar.

Ik kijk naar Wesley die naar voren komt en ademhaalt,klaar om zelf verder te vertellen. Ik vraag hem of hij iets kan vertellen waarom er zorgen over hem waren. Wesley barst los. Hij werd gepest op de lagere school en was heel vaak boos. Erover praten kon hij niet. Hij voelde zich erg ongelukkig. De jeugdhulp bracht hem weinig.

Hij vertelt dat hij de gesprekken gewoon uit zat.“Ik gaf netjes antwoord op de vragen, vooral ja of nee, en dan was ik er weer vanaf”, aldus Wesley. Hij wisselde van school, kreeg een ‘maatje’, maar de situaties verbeterde niet. En toen werd hij van school gestuurd. Hij zat thuis. Dat was een hele moeilijke tijd voor Wesley en zijn moeder. Wesley was depressief en Alice maakte zich grote zorgen om hem en kon daardoor onmogelijk werken; ze was thuis nodig. Met als gevolg dat ze financieel aan de grond kwam te zitten.

Speciaal onderwijs

Op een gegeven moment was er gelukkig een plekje voor Wesley op de Parachute (speciaal basisonderwijs). In een klein klasje - “volgens mij ook van Jeugdformaat?”zegt Wesley - bloeide hij weer een beetje op. Hier werd duidelijk hoe pienter Wesley is en hoe handig ook met bijvoorbeeld computers. Zo kon hij zijn basisschoolperiode uiteindelijk toch goed afsluiten. Wesley kreeg het advies VMBO-T en ging naar een reguliere middelbare school in Leiderdorp. Toen hij op deze middelbare school een maatschappelijke stage moest doen, heeft hij deze vervuld op de Parachute. Hij hielp de conciërge en de judoleraar met allerlei klusjes.

"Even een minder dingetje was dat ik proefwerken gestolen heb in het derde jaar; ik wilde ze bewijzen hoe eenvoudig het systeem te hacken was"

YouTube en gestolen proefwerken

Helaas werd Wesley ook hier gepest. En dat pesten ging ver; kinderen hebben op een gegeven moment een filmpje van Wesley op YouTube en Twitter gezet. In het filmpje was Wesley heel boos, nadat schoolgenoten hem hadden uitgedaagd. Die kinderen zijn geschorst, maar het leed was al geleden. De jaren daarna gingen gelukkig beter. Wesley denkt dat dit kwam door een combinatie van een andere samenstelling van kinderen en docenten. Ook zat hij zelf wat beter in zijn vel. “Even een minder dingetje was dat ik proefwerken gestolen heb in het derde jaar; ik wilde ze bewijzen hoe eenvoudig het systeem te hacken was”, vertelt Wesley.

Hij kijkt er ondeugend en uitdagend bij terwijl hij het vertelt. “Het werd niet echt gewaardeerd zeg maar, maar gelukkig is het met een sisser afgelopen dankzij een docent die voor me in de bres is gesprongen”, aldus Wesley. Hij kon op school blijven en heeft zijn diploma gehaald.

Pizza bestellen

Inmiddels zit Wesley op het MBO, niveau 4, richting Applicatie en Mediaontwikkeling. Alice attendeert me vol trots op het feit dat Wesley een website heeft gemaakt voor een pizzeria, als schoolopdracht voor Sorba Media, waar Wesley iedere donderdagvond werkt. Ik ben heel benieuwd! Wesley geeft me een demonstratie van stap 1: een pizza uitkiezen tot de laatste stap: bestellen en betalen. I am impressed: het ziet er geweldig uit! En hij is nog niet klaar met leren, want na het MBO wil Wesley naar het HBO, verder studeren, zodat hij later zelf programma’s kan ontwikkelen.

Keerpunt

Tijdens de middelbare schoolperiode volgde Wesley de cursus ‘Goed kwaad’ bij Cardea. Hij leerde om voor zichzelf op te komen en beter om te gaan met zijn boosheid. De training werd gegeven door Warner. Met hem voelde Wesley meteen een klik. Warner vroeg op een gegeven moment of hij mee wilde naar de Ardennen, voor een survivaltocht met nog zes andere jongeren. Eigenlijk was Wesley niet van plan te gaan. Maar toch stemde hij ermee in. Deze Ardennen-reis is met recht hét keerpunt in zijn leven te noemen. Zoals Alice en Jan het zeggen: hij kwam terug als een ander kind. “Hij is daar gaan praten, en eigenlijk nooit meer opgehouden”, zegt Jan. Alice wordt er nóg emotioneel van.

Achterover leunen

Jan heeft tijdens het verhaal over de Ardennen zijn laptop dicht gedaan en meegeluisterd. Ook hij kijkt vol trots naar Wesley terwijl deze aan het vertellen is. Jan is sinds 2012 in het gezin. “Als partner en mantelzorger van Alice”, zegt hij lachend. Ook voor Wesley heeft hij veel gedaan, soms te veel. Hulpverleners van Cardea zeiden tegen Jan “je moet naar achteren gaan leunen. Dat heeft Jan gedaan en inderdaad, dat werkte goed, Wesley ging meer zelf oplossen. Wesley en Jan gaan goed samen, dat is duidelijk te zien. “Als mijn moeder even niet kan, ga ik naar Jan”, zegt Wesley. Jan glundert. 

Scouting

Wesley heeft nog veel meer te vertellen. Bijvoorbeeld over de scouting waar hij vanaf 2010 naar toe gaat. In eerste instantie vond hij het erg spannend en startte hij in een ‘veilig’ groepje, de Vrijbuiters, maar al snel stroomde hij door naar de Verkenners en daarna naar de Explorers. Zijn handigheid en behulpzaamheid bleven ook hier niet onopgemerkt; sinds 2,5 jaar is Wesley voorzitter bij de Explorers en sinds 1,5 jaar leiding bij de Welpen. Wesley vertelt erover alsof het niks bijzonders is, maar daar denk ik anders over.

Jumbo

Naast school, Sorba Media en de scouting heeft Wesley ook nog tijd voor een bijbaantje. Wat een energie! Hij werkt bij de Albert Heijn. Daarvoor werkte hij twee jaar bij de Jumbo. Helaas konden ze hem geen vast contract geven, maar Wesley kan niet wachten om terug te keren naar de Jumbo. “Alleen al voor het salaris, Jumbo betaalt veel beter”, aldus Wesley. “Maar het is gewoon ook een veel leukere winkel”. Hij is benaderd door zijn oude baas om te starten in een nieuw filiaal. Ze hebben ervaren dat ze een hele goeie aan hem hebben.

Obesitas

Tussen neus en lippen door vertelt Wesley dat hij toen hij 12,5 jaar was, zichzelf heeft aangemeld bij een obesitaskliniek. Zijn inspanning en doorzettingsvermogen riepen grote bewondering op bij de mensen daar, en met resultaat. Wesley laat me ter illustratie een pasfotootje zien van hoe hij eruitzag toen hij twaalf jaar was. Ik zie een mollig jongetje met kort steil haar die een beetje bozig in de camera kijkt. Ik herken hem amper in de lange jongen met bruine krullen en sprankelende ogen die naast me op de bank zit.

Supertrots

Wesley heeft veel verteld. Helder en overzichtelijk. Soms voor zich uitkijkend, terug in de tijd. En daarna keek hij mij aan met een grote glimlach. Tijdens zijn verhaal heb ik vanuit mijn ooghoek zijn moeder vol overgave zien knikken en meeleven. Wesley was heel duidelijk: “Mam, nu ben ik aan het vertellen, laat me alsjeblieft uitpraten.”Dat heeft Alice gedaan. Ze is zo trots op hem, dat zie je en dat voel je. Dan zijn er geen woorden nodig.

tekst: Karin Toet / fotografie: Nikki Nooteboom