Dag van het Gezin: jeugdzorgwerkers vertellen over de hulp die ze bieden in gezinnen
Gepubliceerd op: 14 mei 2021
Vandaag is het de internationale Dag van het Gezin. Over de hele wereld staat men vandaag stil bij het belang van het gezin en een hechte familie. Dat het gezin belangrijk is, weten we bij Jeugdformaat maar al te goed. Maar we weten ook dat het niet vanzelfsprekend is dat een gezin hecht is, of dat het binnen een familie allemaal vanzelf gaat. Soms dreigt het zelfs helemaal mis te gaan. Wat kunnen de hulpverleners van Jeugdformaat dan betekenen? Verschillende jeugdzorgwerkers vertellen over de hulp die ze bieden in gezinnen.
Jongerencoaching
Anne-Maaike is jeugdzorgwerker en jongerencoach. Ze vertelt: ‘Als jongerencoaches helpen wij jongeren door naast hen te gaan staan en echt te luisteren naar hun verhaal. We kijken wat hun wensen en doelen zijn, waar ze naartoe willen en waar ze hulp bij nodig hebben. Er komt veel op je af als je een opgroeiende puber bent: je wordt geacht zelfstandig te zijn en allerlei zaken te regelen rondom school en financiën. Sommige jongeren hebben hierbij een steuntje in de rug nodig. Wij helpen om orde te scheppen door gesprekken te voeren en een luisterend oor te bieden. Door het ondersteunen van de jongeren ontlasten we de rest van het gezin. Zeker als ouders ook hun eigen problematiek hebben, is dat erg belangrijk.’
Voorkomen uithuisplaatsing
Ambulant hulpverlener Belinda werkt in het team Voorkomen uithuisplaatsing. Hier draait alles om het gezin, vertelt ze. ‘Het traject Voorkomen uithuisplaatsing zetten we in als de situatie in een gezin zo onveilig is, dat de kinderen uit huis geplaatst dreigen te worden. Onze eerste prioriteit is om de veiligheid van de kinderen binnen de gezinssituatie te waarborgen. Tegelijkertijd werken we met het gezin toe naar een nieuwe situatie, waarin alle gezinsleden veilig zijn. We helpen en ondersteunen de ouders om hun leven zo in te richten dat de kinderen niet worden beperkt in hun groei en ontwikkeling. We helpen ouders hierin goed samen te werken, zodat het gezin na onze hulp weer samen verder kan.’
Ambulante hulp in het gezin
Samen met het gezin probeert de ambulant hulpverlener de situatie thuis te verbeteren. Ze bekijken samen met de jongeren en hun ouders welke problemen er zijn en helpen, adviseren en verwijzen door als dat nodig is. Zo werken ze bijvoorbeeld aan de communicatie tussen het kind en de ouders, geven hen tips, bijvoorbeeld om de dag beter in te delen en helpen de ouders bij het opvoeden. Een ambulant hulpverlener vertelt: 'Soms is onze hulp ook heel praktisch. Dan kijken we mee met de administratie of we gaan, met de ouders en het kind, mee naar de speeltuin om te kijken hoe dat gaat en geven tips.’
Ook kijken ze of er familie, vrienden, buren of iemand anders in de omgeving is die het gezin wil ondersteunen. Waar ze met vragen terecht kunnen. Of waar ze een verhaal aan kunnen vertellen. Als het nodig is, schakelt de ambulant hulpverlener extra hulp in voor bijvoorbeeld geldproblemen of verslaving. Het doel is dat het gezin na de hulp op eigen kracht verder kan.
Ambulante spoedhulp
Linda was jarenlang zelf ambulant hulpverlener en werkt nu bij de piketdienst van de ambulante spoedhulp. Ze vertelt: ‘Hulpverleners kunnen ons bellen als iets niet lekker loopt in het gezin dat ze begeleiden. Als zich daar een crisissituatie voordoet, zoals een grote ruzie of een kind dat blijft weglopen, komen wij te hulp. De ambulante spoedhulp is intensief en voor maximaal vier weken. Hiermee voorkomen we dat er iets zodanig kapot gaat in het gezin dat het later moeilijk of niet meer te repareren is. We kijken welke hulp op dat moment passend is en regelen dat snel. Daarna kan het gezin (met de hulpverlener die al betrokken was) weer met elkaar verder.
Diagnostiek en behandeling thuis
Als gedragswetenschapper komt Roos vaak bij gezinnen thuis. ‘Doordat je bij een gezin thuis komt, kan je goed contact maken met het gezin en voelen ze zich echt gehoord. We gaan met gezinnen in gesprek en bespreken samen tegen welke problemen ze aanlopen en hoe wij ze verder kunnen helpen. Dat kan met diagnostiek zijn, zoals observaties en intelligentieonderzoek. Ook helpen wij met behandelingen, zoals psycho-educatie, behandelingen gericht op hechting of trauma, of cognitieve gedragstherapie. Het allerbelangrijkste is: we doen het samen met het gezin. Inspelend op hun hulpvraag en aansluitend bij hun problematiek.’
Beter Thuis
Ambulant hulpverlener en systeemtherapeut Monique werkt binnen een Beter Thuis-team. Ze vertelt: ‘Beter thuis is een integrale specialistische gezinsbehandeling waarin we met drie organisaties samenwerken: Ipse de Brugge, Youz en Jeugdformaat. Elk van deze organisaties heeft haar eigen specialisaties en expertise. Als een gezin bij ons wordt aangemeld, is er meestal al veel gebeurd en heeft het gezin eerder al hulp gehad. We beginnen altijd met een uitgebreid en breed onderzoek: wat is precies de hulpvraag? En wat is er nodig om dit gezin volledig te helpen? Hierin is veel mogelijk, dankzij de combinatie van de drie organisaties.’